2006 жылы университетке Петропавл қаласының Абай көшесі 16 мекенжайында орналасқан тарих және сәулет ескерткіш-ғимараты берілді. 2010 жылдан бастап бұл нысанда жөндеу және қайта қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді. Қазіргі уақытта университет мұражайының жөндеуден өткен залдарында зкспозициялық құрал-жабдықтар орнатылған.
СҚМУ мұражайының ашылуы 2011 жылдың наурызында ҚР Тәуелсіздігінің 20-жылдығын мерекелеудің кешенді іс-шараларына сәйкес орайластырылды.
Бірінші қабатта демонстрациялық зал, М. Қозыбаев залы, археология және этнология залы. Екінші қабатта мұғалімдер институты, педагогикалық және политехникалық институттар, Солтүстік Қазақстан университеті, М. Қозыбаев атындағы СҚМУ залдары және қор сақтау, материалдарды жинақтау мен қызметкерлер кабинеті орналасқан.
Жаңа экспозицияның бөлімдері мен негізгі бағыттары:
Мұражайдың жұмыс жоспарына сәйкес, облыс және қала тұрғындарынан материал жинау және университет қызметі жөнінде үгіт-насихат жұмыстары жүргізіліп отырады. Түлектер Ассоциациясымен бірге М. Қозыбаев атындағы СҚМУ-дың әр жылдарындағы бітірген түлектерімен жұмыс жүргізіліп тұрады және «Үздік түлек» бөліміне материалдар жинақталып, «Университеттің үздік түлектері», «Құрмет кітабына» жазбалар жүргізіледі.
Мұражай жұмысы туралы ақпарат университеттің «Парасат» студиясы мен газетте үздіксіз беріліп отырады.
Мұражайда 5000 данаға жуық экспонат бар.
Мұражайда ҚР белгілі мемлекет және қоғам қайраткерлері, әртүрлі республикалық конференцияға қатысушылары университеттің құрметті қонақтары болады. Мұражай қызметкерлерінің халықаралық және республикалық слетының қатысушылары, "СҚО үздік мұражайы" атты аймақтық байқауының жүлдегері.
Мұражай экспозиция материалдары әрдайым жаңартылады. Мұражай конференциялар мен аудиториялар ұйымдастыруда материалдар ұсынады.
Мұражай тарихы студент жастар арасында патриотизмді дамытуда ерекше орын алады. Жыл сайынғы жоспарға сәйкес барлық факультеттер мен Тіл және әдебиет институтының бірінші курс студенттері факультет, кафедра жетістіктерімен танысып, біздің университет беделін арттырып, дәстүрді жалғастырады. Мұражайда біздің студенттердің қатысуымен академик Манаш Қозыбаевқа арналған әдеби-шығармашылық композиция өтеді. ҚР Тәуелсіздік күні, ҚР Тұңғыш Президент күні, ҚР Конституциясы күні және басқа да атаулы күндерде мұражай залдарында студенттерге арналған Қазақстан мемлекетінің даму кезеңдері туралы презентация, еліміздің тәуелсіздігі жолындағы ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың рөлі туралы фильм көрсетіледі.
Мұражай жұмысының күн тәртібі:
Күнделікті 9-дан 17.30 дейін, түстену 13.00-ден 14.00 дейін
Экскурсия 7 адамнан кем емес топқа бір жарым сағат көлемінде жүргізіледі
Құрылым