ҚАЗАҚСТАН-ҚЫТАЙ АГРАРЛЫҚ ОРТАЛЫҒЫ: ҰЗАҚ МЕРЗІМДІ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚТЫҢ БАСТАМАСЫ

Қозыбаев университеті Хэнань ауылшаруашылық инвестициялық корпорациясы және Қытай ауылшаруашылық ғылымдары академиясы арасында меморандум жасалды.

Қол қою рәсімі Бейжің қаласында (ҚХР) өтті. Сапарға өңір әкімі Гауез Нұрмұхамбетов бастаған Солтүстік Қазақстан облысы делегациясы барды. Құрамында СҚО-дағы Қозыбаев университетінің өкілдері де бар.

Бірлескен бастама шеңберінде Қазақстан-Қытай ғылыми аграрлық орталығын ашу-Солтүстік Қазақстанның ауыл шаруашылығын дамытуға серпін береді. Жоба ауыл шаруашылығы салаларын дамытуға, заманауи инфрақұрылымға, озық технологиялар трансферіне және мамандар даярлауға инвестицияларды көздейді.

Астанадағы ауыл шаруашылығы қызметкерлерінің екінші форумында Қасым-Жомарт Тоқаев АӨК-ні одан әрі дамыту қажеттігін атап өтіп, саланың тиімділігін арттыруға және елдің азық-түлік қауіпсіздігін нығайтуға бағытталған бірқатар міндеттер қойды.

Осыған байланысты өңірдің ғылыми қоғамдастығы алдында инвестициялар тарту және АӨК тиімділігін арттыру міндеті тұр. Қазақстан-Қытай ғылыми аграрлық орталығын іске қосу бірден бірнеше міндеттерді шешуге мүмкіндік береді:

1. Дәнді, майлы дақылдар мен жемшөп шөптерін селекциялау және тұқым шаруашылығы, кейіннен тұқым шаруашылығына арналған алаңдарды кеңейту.

2. Тұрақты жемшөп өндірісі, ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу.

3. Топырақ құнарлылығын бақылау және басқару, тыңайтқыштардың тиімділігін арттыру.

4. Цифрландыру және «ақылды ауыл шаруашылығы»: дақылдарды бақылау, процестерді цифрландыру, өнімділікті болжау үшін ЖИ және ҰҰА пайдалану.

5. Ауыл шаруашылығының климаттық өзгерістерге бейімделуі.

Қазірдің өзінде бұл мақсаттарға СҚО әкімдігі 30 гектар тәжірибелік жер бөліп отыр. Жобаға Қозыбаев университетінің зертханалық кешені ғалымдарының қарамағында ЖОО оқытушылары мен білім алушылары тартылды.

Хэнань ауылшаруашылық инвестициялық тобы жобаны өзінің инвестицияларымен, техникасымен, ғылыми-зерттеу және сараптамалық әлеуетімен бастайды. Оған қоса, тұқым материалы ұсынылып, заманауи жатақханалар салынып, зертханалар ашылады.

Бұл корпорация жылдық айналымы ондаған миллиард юаньға жететін Қытайдың ірі аграрлық инвестициялық компанияларының бірі болып табылады, АӨК-те өндірістен қайта өңдеуге және сатуға дейінгі кешенді шешімдерді ұсынады.

Делегаттар Henan Huahuaniu Dairy Group сүт зауытына барды. Компания Қытайдың негізгі жетекші ауылшаруашылық кәсіпорындарының бірі және елдің 20 негізгі Сүт өнеркәсібінің (D20) тізіміне кіреді. Топтың жылдық сатылымы 2,2 млрд юаньнан асады, онда 2800-ден астам қызметкер жұмыс істейді. Кәсіпорын күн сайын пастерленген және ультра-пастерленген сүт, ашытылған сусындар және басқа да сүт өнімдерін шығарады.

Сапар барысында қонақтарға заманауи автоматтандырылған желілер, сапаны көп сатылы бақылау жүйесі және өнімнің әрбір партиясы сыналатын зертханалар көрсетілді. Huahuaniu Dairy Group қауіпсіздік пен сапаның жоғары стандарттарын сақтай отырып, инновацияға, тұрақтылыққа және шикізатты бақылауға баса назар аударады.

Ынтымақтастық жобасы кем дегенде 10 жылға есептелген. ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігінің, сондай-ақ, жергілікті атқарушы органдардың қолдауының арқасында іске асырылады. Жалпы мақсат-тұқымның элиталық сорттарынан жоғары өнім алу және кейін экспорттық әлеуетті арттыра отырып, СҚО ауыл шаруашылығы кәсіпорындарына ілгерілету.

Қытай ұлттық ауылшаруашылық ғылымдары академиясымен (CAAS) ғылыми және академиялық ынтымақтастық туралы Меморандумға қол қойылды.

Келісім аясында:

1. Ауыл шаруашылығы өндірісін басқару саласындағы бірлескен ғылыми зерттеулер;

2.Бейжің қ. академиясында ПОҚ және магистранттардың ғылыми тағылымдамалары, олардың ғылыми алаңдарын, зертханаларын ұсыну;

3. Қос дипломдық бағдарламалар.

Бұл ынтымақтастық Қазақстанның солтүстік өңірінің ғылыми әлеуетін едәуір нығайтады. Жалпы, Қозыбаев университеті шамамен 9 жыл бойы қытайлық серіктестермен жемісті ынтымақтастық жасап келеді. ҚХР солтүстік-батыс ауыл және орман шаруашылығы университетімен бірлесіп Агротехнопарк және 2 демонстрациялық алаң құрылды; 13 ауыл шаруашылығы дақылдарына ауқымды сорттық сынақтар жүргізілді, 70-тен астам сорттар сыналды. Осы уақыт ішінде белсенді алмасу жүргізілді: қытай тарапынан 30 оқытушы мен 90-нан астам студент оқытылып, тағылымдамадан өтті, Петропавлдан 25 студент, 15 оқытушы және 3 докторант жіберілді. Қос дипломды білім берудің 2 бағдарламасы іске асырылып жатыр.

Солтүстік Қазақстан үшін мұндай ынтымақтастық ғылым, инновация және тәжірибе бағытында аграрлық секторды дамыту үшін жаңа мүмкіндіктер береді. Ал Хэнань ауыл шаруашылығы инвестициялық корпорациясымен ынтымақтастықтың жаңа жобасы Қазақстан мен Қытай арасындағы агротехнологиялар трансферінің орталығы және өңірдің фермаларында тікелей қолданбалы зерттеулердің өсу нүктесі болады.