Жоғары оқу орнымыздың негізінде 1968 жылдан жұмыс істейтін Солтүстік Қазақстанның археологиялық экспедициясы кезекті археологиялық кезеңін аяқтады.
Соңғы жылдары зерттеушілер "Ақ Ирий" деп аталатын елді мекенде қазба жұмыстарын жүргізуде. Бұл қалашық 2 мың жыл бұрын біздің ата-бабаларымызбен қаланған. Бүгінде бұл аумақ Долматово (СҚО) ауылының жанында орналасқан. Экспедиция құрамына ғалымдарымыздан басқа тарихшы-студенттер кіреді, ал биылғы жылы оларға Қызылжар ауданының 70-ге жуық мектеп оқушылары қосылды.
Ұлдар көне адамдардың үйлерін қайта құрды. Бұл үдеріс айтарлықтай еңбекті талап етеді: ағаш қаңқа тұрғызу қажет, үстіңгі қабаты шөпті топырақтан тұратын шым жинап, оны төбеге қойып, құрылысты бекіту керек.
Сонымен қатар, олар саздан ыдыстар жасап, ағашпен және металлмен жұмыс істеді.
Қыздар көне сәнқойлардың киім, аяқ киім, бас киімдері мен бұйымдарын қайта жасады.
Бұның бәрі студенттер мен оқушыларға тарихи үдерістерді жақсы түсінуге көмектеседі.
