Солтүстік Қазақстан облысында техникалық ЖОО құру қажеттілігі туралы мәселе Ұлы Отан соғысынан кейін айтарлықтай өткір қойылды. Одақтық министрліктердің Петропавл қаласында көшірілген зауыттарда өндірісті сақтау және одан әрі дамыту туралы шешімі Солтүстік Қазақстан облысының өнеркәсіптік әлеуетін едәуір кеңейтті және арттырды. Қалада жаңа өнеркәсіптік кәсіпорындар пайда болды, инженерлік кадрларға, орта және жоғары буын басшыларына қажеттілік артты. Инженерлік кадрларды даярлауды Петропавл механикалық техникумы жүзеге асырды, бірақ оның мүмкіндіктері шектеулі болды. Қаланың дамып келе жатқан өнеркәсібі үшін жоғары білімі бар, неғұрлым кең дайындық бейіні бар инженерлік кадрлар қажет болды.
1949-1950 оқу жылында атқарушы механизмдер зауытында Бүкілодақтық сырттай машина жасау институтының тірек пункті ашылды. Зауыттың бірінші басшысы болып Измаил Усманович Бикбаев тағайындалды.
1951 жылдың мамыр айынан бастап институт дирекциясы Петропавл қаласында жалпы ғылыми пәндер бойынша оқу сабақтарының барлық түрлерін өткізуге рұқсат береді. Білім берудің жоғары деңгейін қамтамасыз ету үшін оқу орнының дирекциясы Петропавл мұғалімдер институтында жұмыс істейтін мамандарды: физика-математика ғылымдарының кандидаты С.Н.Чулков, А.А. Шаталова, Т.Д. Гольдштейн, химия ғылымдарының кандидаты А.К. Черепахин, тарих ғылымдарының кандидаты Р.К. Акбердин, сондай-ақ тәжірибелі инженерлер Л.М. Букалова, А.Г. Воронова, А.М. Котляр шақырды.
Тірек пункті өз оқу базасы болмаған, сабақтардың бір бөлігі Петропавл мұғалімдер институтының, механикалық техникумның, ауыл шаруашылығы техникумының оқу корпустарында жүргізілді, зауыттардың техникалық зертханалары пайдаланылды.
50-ші жылдардың ортасында тың игерілуіне және Тың өлкесінің өнеркәсіптік өндірісінің дамуына байланысты инженерлік кадрларға деген қажеттілік күрт артып келеді. Жергілікті басқару органдарының көптеген өтініштерінен кейін РСФСР жоғары және орта арнаулы білім министрінің 1960 жылғы 25 маусымдағы бұйрығымен Бүкілодақтық сырттай машина жасау институтының Петропавл оқу-кеңес беру пункті Орал Еңбек Қызыл Ту ордені политехникалық институтының (Свердловск қ.) қарамағына беріледі. Оқыту тек қана сырттай түрде жүзеге асырылды, білім алушылар контингенті 180 адамды құрады, штаттық кестеде үш оқытушы болды: В.И. Азерников, А.М. Санников, С.Н. Васильев; Н. Васильев атындағы зауыттың ОКБП меңгерушісі. В. Куйбышева Б.В. Востриков болды. Куйбышев зауытында 70 ш.м. оқу сыныбы бар, оқу сабақтары үшін клуб ғимараты да пайдаланылды.
1962 жылы ОКБП басшысы М.Т. Михайлов оқу корпусын бөлу бойынша шұғыл шаралар қабылдайды. Тың совхозға көптеген келісулерден және өтініш білдіргеннен кейін облыс басшылығы 520 орындық Маяковский көшесі, 103 бойынша салынып жатқан кешкі мектептің ғимаратын алды. 1962-1975 жылдары базалық кәсіпорын млрд.зауыт болды, ол қаланың басқа кәсіпорындарымен үлестік қатысу арқылы ККБ материалдық көмегін жүзеге асырды.
Алынған оқу ғимараты ОКБП материалдық базасын нығайтып, дайындық сапасын жақсартуға мүмкіндік берді. ОКБП базасында барлық сабақ түрлері жүргізілді, тек зертханалық практикумда 4-6 курс студенттері Свердловск қ. Орал политехникалық институтында өтті. 1963 жылдан бастап "Инженер-механик", "Инженер-экономист", "Инженер-радист", "Инженер-құрылысшы" мамандықтары бойынша инженерлік кадрларды даярлау кеңейді.
1965 жылдан бастап Петропавл оқу-кеңес беру пунктінде "Машина жасау технологиясы, металл кескіш станоктар және құралдар" мамандығы бойынша дипломдық жобаларды қорғауға рұқсат етілді. 1974 жылдың 8 қазанына студенттер контингенті 815 адамды құрады. Кадрлық қамтамасыз ету өте жоғары болды. УПП штаттық кестесінде 17 оқытушы болды, оның ішінде 3-еуі ғылыми дәрежелері мен атақтары болды, сонымен қатар оқу процесіне Орал политехникалық институтынан 45 жоғары білікті маман тартылды. Осының барлығы мамандарды даярлаудың жоғары деңгейіне ықпал етті. 1970 жылы дәрежесі мен атағы бар оқытушылардың үлесі оқытушылардың жалпы санының 42%-ын, 1974 жылы - 56%-ын құрады.
Материалдық база жеткілікті жақсы болды. Студенттер оқу-әдістемелік әдебиеттермен толық қамтамасыз етілді; өз ғылыми-техникалық кітапханасының қоры қалыптастырылды, зертханалардың жабдықтары үнемі толықтырылып отырды, бұл процеске инженерлік-техникалық кадрларды сапалы даярлауға мүдделі Петропавл зауыттарының басшылары қатысты.
ОКБП материалдық және кадрлық әлеуетінің өсуі күндізгі, кешкі және сырттай оқу түрлері бойынша оқу процесін ұйымдастыруға мүмкіндік берді.
Солтүстік Қазақстан облысы басшылығының тікелей қатысуымен ОКБП басшылығы жаңа оқу корпусының құрылысын қаржыландыру туралы мәселені шеше алды. 1970-1975 жылдары 1200 орындық жаңа оқу корпусының құрылысы жүзеге асырылды, жалпы ауданы 6308 шаршы метр (М. Жұмабаев атындағы алаң).
Петропавл қаласының өнеркәсіптік кәсіпорындары мен құрылыс индустриясының қалыптасатын базасынан туындаған Солтүстік өңірдің инженерлік кадрларына деген сұраныстың өсуі техникалық білім беруді дамытуға ықпал етті. 1974 жылы 21 қарашада РКФСР жоғары және орта арнаулы білім министрлігінің бұйрығымен Петропавл қаласының оқу-кеңес беру пункті Орал политехникалық институтының Жалпы техникалық факультеті болып қайта құрылды. Орал политехникалық институтының Ғылыми кеңесінде бірінші декан болып тарих ғылымдарының кандидаты М.Т. Михайлов сайланды.
1975 жылдың қазанында жаңа оқу корпусы пайдалануға қабылданды. Материалдық базаны нығайтуға тек Қазақстанда ғана емес, Кеңес Одағындағы жетекші кәсіпорындардың бірі болған Петропавл ауыр машина жасау зауыты (ПАМЖЗ) елеулі үлес қосты. ПАМЖЗ басшылығы 100 штаттық бірлік оқу-көмекші және қызмет көрсету персоналын бөлді, оқу жабдықтарын орнатуды ұсынды. Жаңа шарттар күндізгі, кешкі (400 адамға дейін) және дайындық бөлімдерін ашуға мүмкіндік берді.
Осының барлығы оқу үдерісін одан әрі жетілдіруге мүмкіндік берді. 1976 жылы жалпы саны 350-ден астам отыратын орын бар үш көру телевизиялық аудиториясы жабдықталды, онда бейнежазбаларды оқу процесінде қолдануға болады. 70-ші жылдардың ортасына қарай білім алушылар саны айтарлықтай артады. 1978 жылы алты курста 1200 студент оқиды. ЖОО-ның материалдық базасы 1 млн. рубльден астам сомаға бағаланады. Штатта 25 оқытушы жұмыс істейді, оның ішінде 7 ғылым кандидаты. Техникалық білім беруді дамытуға айтарлықтай үлес қосты: Н.И. Швецов, М.С. Косилов, В.Т. Мальцев, Е.Т. Кузякина, Л.Ф. Дик, А.А. Вернер, М.А. Богомолов, В.А. Окружко, В.А. Новосельцев, Р.И. Сим және т.б.
1978 жылы Қазақ КСР Министрлер кеңесінің өтініші бойынша Орал политехникалық институтының Петропавл жалпытехникалық факультеті Қазақ КСР қарамағына берілді. 1978 жылғы 19 маусымдағы Қазақ ССР Жоғары және орта арнаулы білім Министрлігінің бұйрығымен 1978 жылғы 1 шілдеден бастап Петропавл қаласында кешкі және сырттай оқу нысаны бар Қарағанды Еңбек Қызыл Ту орденді политехникалық институтының Жалпы техникалық факультеті ашылды.
1981 жылы Петропавл жалпытехникалық факультетінің деканы болып жас ғалым К.О. Оразов тағайындалды. Қ.О. Оразов Солтүстік Қазақстан облысының Дайындық ауылында дүниеге келген, ол атындағы Бауман атындағы МВТУ бітірді (1969 ж.), 1969 жылдан бастап Қарағанды политехникалық институтында оқытушы, аға оқытушы, доцент болып жұмыс істеді. 1981 жылы жалпы техникалық факультетінің деканы болып сайланды, 1982 жылы Қарағанды политехникалық институтының Петропавл филиалының директоры болды. Мұнда ол басқару тәжірибесін жинақтап, басшылықтың күрделі мәселелерін шешу, өз көзқарасын қорғауды үйренді, кейіннен осы дағдылар оған мемлекеттік қызметте пайдалы болды. 1993 жылы президенттік тізім бойынша ол сенатор болып сайланды, 1996 жылдан бастап ҚР Үкіметінің аппаратында жұмыс істеді. Мемлекеттік қызметте болған соң докторлық диссертацияны қорғап, профессор атағын алды.
Қарағанды политехникалық институтының құрылымдық бөлімшесіне көшу Қазақстанның солтүстік аймағында техникалық білім беруді дамытудың жаңа перспективаларын ашты. Қарағанды политехникалық институтын басқаратын профессор, техника ғылымдарының докторы, Қаз. Социалистік Еңбек ҒА академигі Ері Әбілқас Сағынұлы Сағынов республиканың жетекші техникалық жоғары оқу орны болды, 24 мамандық бойынша инженерлер даярлауды жүзеге асырды, жақсы ғылыми-әдістемелік базасы болды, белсенді ғылыми зерттеулер жүргізді. Ректордың тікелей қатысуымен және үлкен қызығушылығымен А.С. Сагинова Петропавл жалпытехникалық факультетіне қалыптаса бастады тек жоғары оқу орны мен ғылыми-техникалық шығармашылық. Ғылыми және қолданбалы зерттеулер шаруашылық келісім негізінде жүзеге асырыла бастады, техникалық кафедралар 1-2 келісім шарт бойынша болды. Осы бағытта оқытушылар М.С. Косилов, Ю.Е. Маугаузер, В.Г. Мальцев, Н.М. Қанаев, А. Грицшин, В.В. Синицин, В.Б. Овсянников, М.М. Солянина, Р.Л. Ярочкина және т. б. табысты жұмыс істеді.
Жалпытехникалық факультеттің Қарағанды политехникалық институтының филиалы болып қайта құрылуы құрылымдық өзгерістерге әкелді. Петропавл филиалында екі факультет құрылды: машина жасау және жалпытехникалық, мамандарды даярлауды жеті кафедра жүзеге асырды: машина жасау технологиясы, Радиотехника, құрылыс, Экономика, Жоғары математика, физика және жалпы инженерлік пәндер, қоғамдық ғылымдар. Мамандарды даярлау күндізгі, кешкі және сырттай оқыту түрлері бойынша жүзеге асырылды. 1983 жылдың 1 қыркүйегінен бастап күндізгі бөлім негізінде студенттер екі мамандық бойынша оқыды: "Машина жасау технологиясы" және "Дәнекерлеу өндірісінің технологиясы".
Оқытушылар кадрларын нығайту үшін Қарағанды политехникалық институтының басшылығы Петропавлға жоғары білікті мамандарды жібереді, олардың ішінде доценттер С.В. Старухин, Т.Х. Хайруллин, С.С. Тубольцева, М.З. Гордиевич және т.б.
Инженерлік кадрларды практикалық даярлау деңгейі айтарлықтай артады. Өндіріспен байланыс дипломдық жобалардың жоғары деңгейін қамтамасыз етеді, олар патенттік іздеу элементтерін қамтиды және ЭЕМ-ді қолданумен орындалады. Дипломдық жобалардың едәуір бөлігі өндіріске енгізуге ұсынылады. Осы жылдары Пушкин көшесі бойынша (қазіргі № 4 ғимарат) зертханалық корпус салу туралы мәселе шешілді.
Қазақстан Республикасының егемендігін жариялау білім беруді дамытуда жаңа міндеттер қойды. 90-жылдардың басында өңірлік білім беруді басқару моделін іздеу жүзеге асырылды. 1994 жылдың 2 маусымында Қазақстанның бірқатар қалаларында, соның ішінде Петропавл қаласында университеттер құру туралы Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің № 584 қаулысы қабылданды, онда: "Жоғары білімді одан әрі жетілдіру, мамандар даярлаудың аймақтық университеттік жүйесін дамыту мақсатында... Петропавл педагогикалық институтын Солтүстік Қазақстан университеті етіп қайта құру, университет құрамына Қарағанды политехникалық институтының Петропавл филиалы енгізіліп, оны Солтүстік Қазақстан Университетінің жоғары техникалық колледжі деп қайта атау". Сонымен қатар, Солтүстік Қазақстан университетінің құрамына Петропавл педагогикалық колледжі, Петропавл индустриалды-педагогикалық техникумы, Солтүстік Қазақстан механикалық техникумы, облыстық мұғалімдерді жетілдіру институты енгізілді.
Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің қаулысымен және Білім Министрлігінің бұйрығымен 1994 жылы Солтүстік Қазақстан Университеті жанындағы ҚарПТИ Петропавл филиалының базасында оның заңдық және қаржылық дербестігін сақтай отырып, жоғары техникалық колледж ашылды. 1995 жылдың басында ВТБ ректоры болып техника ғылымдарының докторы, Халықаралық ақпарат академиясының академигі Ғ.М. Мұтанов тағайындалды.
Оның басшылығымен жоғары техникалық колледж дамыған инфрақұрылымы бар жоғары оқу орнына айналады. Осы кезеңде ӘТК жанынан энергия үнемдеу және сертификаттау жөніндегі агенттік, ғылыми-техникалық орталық және қауіпсіздік техникасы жөніндегі мамандандырылған кеңес құрылып, шығармашылықпен жұмыс істеуде. Компьютерлік орталық, баспахана ашылып, 1996 жылдан бастап "Парасат" газеті шығарылып, "Парасат" жоғары оқу орнының телевизиялық бағдарламасы құрылуда. Жоғары техникалық колледждің профессорлық-оқытушылар құрамының саны 200 адамды құрады, олардың 40% - ы ғылыми дәрежесі болды.
1995-1996 жылдары құрылымдық өзгерістер жүргізілді: көлік – құрылыс (декан-тех.ғ.кан., доцент, СҚМУ профессоры Т.Х. Хайруллин), экономикалық (декан-тар.ғ.кан. доцент С.И. Ибраев), машина жасау (декан – доцент А. А. Липчанский) факультеттері. Студенттер контингенті артты. 1996 жылғы 1 қаңтардағы мәлімет бойынша ВТК-да 1800 студент оқыды. Материалдық база 51 млн. теңгені құрады.
Техникалық колледж ұжымы оқу үдерісіне заманауи технологияларды енгізуге көп көңіл бөлді: бақылаудың тестілік формалары қолданыла бастады, мектеп оқушылары үшін информатикадан жексенбілік инженерлік сынып ашылды. Жоғары техникалық колледждің қалыптасуына С.А. Атаманов, Қ.Б. Бөкенбаев, С.С. Тубольцева, М.З. Гордиевич, Г.И. Саламасов елеулі үлес қосты.
1996 жылдың 23 мамырында Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысы негізінде жоғары техникалық колледж факультеттерді сақтай отырып, Солтүстік Қазақстан университетінің құрамына кірді.
Педагогикалық институттың дәстүрлері политехникалық тәртіптің қатаң рационализмімен үйлесімді толықтырылып, уақыт өткен бірігудің даналығы мен уақтылылығын дәлелдеді.